Complexe echtscheidingen
Beeld: ©RSJ

Advies Complexe scheidingen en jeugdbescherming

In een complexe scheiding dreigen ouders door aanhoudende ernstige conflicten het belang en welzijn van hun kinderen uit het oog te verliezen. Naar schatting hebben in Nederland jaarlijks ongeveer 6.000 kinderen te maken met een complexe scheiding van hun ouders.

De Afdeling advisering van de RSJ heeft signalen opgevangen dat kinderen die te maken hebben met zo’n complexe scheiding van hun ouders, niet thuis zouden horen in het jeugdbeschermingssysteem. Deze signalen moeten gezien worden in het licht van het stagnerende jeugdhulp- en jeugdbeschermingssysteem, waar lange wachtlijsten bestaan, een tekort aan hulpverleners is en professionals grote werkdruk ervaren.

De RSJ adviseert om de belangen van kinderen altijd centraal te stellen in deze problematiek en hun recht op bescherming te garanderen. Dit betekent dat kinderen zo min mogelijk last moeten hebben van de scheiding van hun ouders en dat hun stem echt gehoord moet worden in het scheidingsproces. Om escalatie van problemen te voorkomen is het van belang dat alle betrokken partijen in de keten, zoals gemeenten, jeugdhulpverlening en -bescherming, advocatuur en rechtspraak, daarvoor verantwoordelijkheid nemen. Daarbij moeten de centrale en decentrale overheid (blijven) inzetten op vroegtijdige signalering, triage en tijdige en bewezen effectieve hulpverlening en gelijke toegang daartoe garanderen. Dit betekent ook dat wachtlijsten in de hulpverlening en de rechtspraak teruggedrongen moeten worden en dat de rechter binnen een redelijke termijn uitspraak kan doen. De RSJ beveelt ook aan om kwaliteitseisen te stellen aan advocaten die echtscheidingszaken behandelen waarbij minderjarige kinderen betrokken zijn.

De problematiek van complexe scheidingen in de jeugdbeschermingsketen staat niet op zichzelf, maar moet gezien worden in het licht van het stagnerende jeugdhulpverleningssysteem. Kinderen die te maken hebben met een complexe scheiding van hun ouders mogen niet de dupe worden van dit stagnerende systeem en het is van groot maatschappelijk belang om deze kinderen tijdige en effectieve hulp te bieden. De RSJ vraagt de centrale overheid om snel de regie te nemen en een landelijke aanpak te implementeren die ervoor zorgt dat kinderen en ouders in een complexe scheidingssituatie zo snel mogelijk de best passende hulp krijgen.